EVW gaat realisatie aan van WKK energiecentrale op koolzaadolie

Electric Power Engineering : Van noodstroom tot koolzaad
(uit : Elektro-technisch Ingenieur - april 2006)

Met het opengaan van de elektriciteitsmarkt hebben zich ook nieuwe horizonten voor electric power engineering geopend. Bij E. VAN WINGEN NV uit Evergem (EVW) draait de hele activiteit er zelfs rond. Of hoe stroomvoorziening vanuit een nieuwe invalshoek wordt benaderd.

Sedert de liberalisering van de elektriciteitsmarkt zijn noodstroominstallaties niet alleen in aantal toegenomen – de gebruikers hoeden zich voor het risico verbonden aan de kwaliteitsvermindering van de elektriciteitslevering door besparingen op onderhoud en door internationale transporten – bovendien zijn de projecten alsmaar groter geworden.
Waar 10 jaar terug bedrijven enkel voor de computer voor een stroomback-up zorgden, wordt steeds meer het volledige bedrijf voorzien van noodstroom. Zodoende wordt de behoefte aan noodstroom nu projectmatig benaderd. Dergelijke noodstroomprojecten stellen vaak grote uitdagingen en al jaren is men er zich bij EVW van bewust dat in de toekomst het erop aan zal komen om op deze uitdagingen het geschikte antwoord te geven.
De veeleisende klant stelt zich niet meer tevreden met een leverancier van slechts een machine maar wil een totaaloplossing, een concept.
Bij EVW werd dan ook hard gewerkt aan een doorgedreven vernieuwing van het productgamma, inspelend op de evolutie van de vraag. Het streven om zelfs met klantspecifieke toepassingen de standaardisering van zijn productgamma te verhogen, m.a.w. vanuit de ontwerpfase een meer modulair gerichte fabricage mogelijk te maken, is zeker bepalend geweest voor het recente succes. Het productgamma werd ook uitgebreid. Project management en service zijn niet langer een automatisch en logisch aanhangsel van de noodstroomgenerator, maar volwaardige producten die permanent beoordeeld en geperfectioneerd worden.

Maar vanuit de Electric Power Engineering kijkt EVW ook reeds verder naar de toekomst.

Biomassa is daarin het actuele gegeven want een belangrijk alternatief t.a.v. de dreigende schaarste aan fossiele brandstoffen. Voor EVW betekent dit in motorentaal : oplossingen die werken op biogas en alternatieven voor dieselbrandstof, zoals koolzaadolie.

Omdat EVW nooit exclusief heeft gekozen voor ofwel diesel- ofwel gasmotoren, bevindt de firma zich vandaag in een bijna unieke positie. Als fabrikant van stroomaggregaten biedt zij immers oplossingen met zowel diesel- als met gasmotoren, beide draaiend op biobrandstof.

Met de huidige trend naar groene energie hebben ook de investeerders in gedecentraliseerde productie-installaties de wind in de zeilen. Wie elektrische stroom opwekt in installaties met biomassa als brandstof komt in aanmerking voor de groene stroomcertificaten die de overheid hiervoor aanbiedt. Dat maakt zo'n installatie in de meeste gevallen behoorlijk lucratief, wat het initiatief om meer ‘groene stroom’ te produceren enkel kan aanmoedigen.

Wanneer men naast de productie van stroom uit biomassa ook de warmte van de installatie nuttig recupereert, heeft men bovendien een WKK-installatie waar niet alleen groene maar ook WKK-certificaten voor kunnen bekomen worden.

Het energierijke biogas wordt voornamelijk gewonnen uit huisvuilstorten, vergisters en waterzuiveringsinstallaties. Met een methaangehalte van meer dan 40 % is het uitermate geschikt als brandstof voor gasmotoren.
Het spreekt voor zich dat, gezien de diverse herkomst van het biogas, er enige tijd overheen is gegaan om voldoende ervaring op te doen en om vandaag installaties te kunnen bouwen die een hoge bedrijfszekerheid bieden. EVW realiseerde zijn eerste projecten met biogas in 1996. Ondertussen staan er in het totaal bijna een miljoen draaiuren en dus ervaring op de teller !

Dit jaar biedt EVW voor het eerst ook installaties aan die werken op PPO of pure plantaardige olie, zoals koolzaadolie. Daarvoor worden de dieselmotoren van Perkins omgebouwd zodat ze geschikt zijn om op PPO te draaien. Een eerste project staat in Eeklo op stapel in opdracht van de firma Ecopower die daar ook exploitant is van het windmolenpark.

Tot nog toe bestond het aanbod op deze markt voornamelijk uit traaglopende dieselmotoren omdat deze van oudsher geschikt zijn om te draaien met zwaardere brandstoffen (zoals Marine Diesel Oil). Het lage toerental van deze motoren leidt echter tot een te lage snelheid bij het vullen van de cilinder, met te hoge CO-emissies tot gevolg. Om dat te verhelpen zijn zeer dure investeringen in katalysatoren nodig en dat drijft de exploitatiekost ernstig op.

Doordat PPO meer viskeus is dan gewone dieselbrandstof zijn de aanpassingen aan de dieselmotor voornamelijk gericht op het injectiesysteem. Om lage emissies te bekomen, werd ervoor gekozen om het inspuittijdstip niet te vervroegen. Verstuiverkoppen met grotere openingen boden hier een oplossing.

Voor PPO-toepassingen is een interessante toekomst weggelegd. Vandaag moeten we onze koolzaadolie weliswaar noodgedwongen in Duitsland aankopen, doch het aanbod op de Belgische markt groeit. Meer en meer landbouwers beslissen om over te schakelen op de koolzaadteelt. Als de boer het slim aanpakt, kan hij met de eigen productie van koolzaadolie voor zijn bedrijf een belangrijke meerwaarde creëren. De meest geschikte techniek voor het persen van koolzaadolie is immers het koudpersen, op zich een vrij eenvoudige en economisch haalbare, kleinschalige methode voor individuele bedrijven of coöperaties. Bovendien levert koudgeperst koolzaad de meest kwalitatieve brandstof op. Na de koude persing blijft nog ongeveer 25% olie achter in de perscake die daardoor perfect geschikt is als veevoeder.

Als de boer zijn koolzaadolie kan leveren aan producenten van kleinschalige energieprojecten met dieselmotoren zal hij daarvoor zeker een eerlijke prijs kunnen bedingen. Dat zal hem meer opleveren dan het koolzaad te verkopen aan industriële raffinaderijen waar het op industriële wijze geperst en geraffineerd en daarna toegevoegd aan gewone diesel, die aldus biodiesel wordt, de toekomstige brandstof van onze dieselauto. In dit laatste geval zal de bijdrage of de productiecapaciteit van een Belgisch landbouwbedrijf, wegens het beperkte landbouwareaal, van weinig betekenis kunnen zijn. Onder druk van de internationale concurrentie zal er m.a.w. voor de Belgische boer maar weinig spek overblijven.

Enkele cijfers :
Opbrengst koolzaad : 1,5 ton olie per ha uit 4.5 ton koolzaad per ha
Prijs koolzaadolie : momenteel 0,55 EURO per liter (exclusief taksen)
Energie-inhoud van koolzaadolie : 10% lager dan dieselbrandstof

Hoe het kan lopen, zien we bij de landbouwbedrijven in het Duitse Beieren. De landbouwsector had het daar in het verleden hard te verduren onder de crisis in de Europese landbouw. Dankzij de teelt van koolzaadolie en de eerlijke prijs die zij daarvoor konden krijgen in het kader van lokale energietoepassingen, is de sector er opnieuw leefbaar en winstgevend.
De vraag is of onze landbouwers zelf de hand aan de ploeg slaan ?

EVW heeft alvast de handschoen opgenomen en stelt met overtuiging de Perkins 4000 serie voor. Dit is de ideale motor is voor deze vernieuwende projecten, ondermeer dankzij het gemak van onderhoud en de daarmee gepaard gaande lage exploitatiekost. Ter illustratie : individuele cilinderkoppen, een concept per cilinder met veel gemeenschappelijke onderdelen bij de verschillende types (aantal cilinders) van de range, individuele injectiepomp per cilinder, laag emissieconcept (optimale swirl en 1500 t/min).

De Perkins 4000 Serie is voor EVW een vertrouwde motor, ook aan de binnenkant. EVW staat zelf in voor service en onderhoud van haar installaties. In de gespecialiseerde werkplaats te Evergem staat een 40 koppig team ten dienste van het exclusieve cliënteel. De nodige uitrusting en expertise is er aanwezig om de motoren ook een revisiebeurt te geven. Vooraleer ze daarna opnieuw worden ingezet, worden ze getest op de proefbank, dit alles in functie van de kwaliteit (ISO 9001/2000).